بازدید رییس جهاددانشگاهی از نمایشگاه بین‌المللی حمل و نقل ریلی/ واگذاری ماموریت تولید قطار برقی به این نهاد در برنامه هفتم

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی، دکتر حسن مسلمی نائینی رییس جهاددانشگاهی امروز پنج‌شنبه (۶مهرماه) از دهمین نمایشگاه بین‌المللی حمل و نقل ریلی ۱۴۰۲ که در محل نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برپا شده است، بازدید کرد.

رییس جهاددانشگاهی در این بازدید، با حضور در غرفه سازمان جهاددانشگاهی علم و صنعت که توانمندی‌های این نهاد انقلابی در حوزه صنعت ریلی را در این نمایشگاه در معرض دید عموم قرار داده است، در جریان آخرین دستاوردها و اقدامات در حوزه حمل و نقل ریلی قرار گرفت.

همزمان با حضور دکتر مسلمی نائینی در غرفه سازمان جهاددانشگاهی علم و صنعت در این نمایشگاه، میهمانانی نیز در این غرفه حضور یافتند که از جمله آنها دکتر بهرام نکاحی، مدیرعامل شرکت بهره‌برداری قطار شهری مشهد بود که با رییس جهاددانشگاهی دیدار و گفت‌وگو کرد.

 دکتر مسلمی نائینی همچنین در این نمایشگاه از غرفه‌های معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری و کارگروه حمل و نقل و فضای این معاونت، شرکت مپنا و واگن سازی تهران بازدید کرد.

گفتنی است در برنامه هفتم توسعه کشور ماموریت اجرای ۵ فناوری راهبردی کشور به جهاد دانشگاهی واگذار شده است که از جمله آنها می توان به تولید قطار برقی اشاره کرد که پس از ابلاغ برنامه فرایند اجرای آن آغاز می‌شود.

همچنین پروژه ساخت سیستم رانش قطار مترو که از چهارده سال پیش کلید خورد، اکنون به همت متخصصان جهادگر کشورمان مراحل پایانی خود را سپری می‌کند و تمام مراحل نیمه صنعتی و تست این سیستم به اتمام رسیده و با همکاری دو مجموعه شهرداری تهران و معاونت علمی ریاست جمهوری برنامه‌ریزی برای تولید انبوه در دست انجام است. 

دستیابی به دانش فنی طراحی و ساخت یک رام قطار حومه‌ای هیبریدی (برق و باتری) 3 واگنه از طرح‌های جدید جهاددانشگاهی در سازمان علم و صنعت است.

معرفی قطارهای الکتریکی، با هدف کاهش تولید آلاینده‌ها، نویز صوتی، وزن مجموع قطار و افزایش سهولت سفر برای مسافران، تحولی چشمگیر در حمل و نقل عمومی بخصوص کاربرد درون شهری و حومه شهری بوجود آورده است. با این وجود، دسترسی به خط بالاسری یا امکان ایجاد ریل سوم برای تامین تغذیه مورد نیاز قطارهای الکتریکی در بسیاری از مناطق وجود نداشته و یا اینکه مقرون به صرفه نیست. با پیشرفت تکنولوژی باتری‌ها، ضمن افزایش بهره‌وری آن‌ها، قیمت آن‌ها کاهش یافته است. همین امر موجب شده است تا در دنیا استفاده از قطارهای تجهیز شده با باتری در حال توسعه است. 

در همین راستا، در ژاپن این تکنولوژی هم‌اکنون مورد استفاده قرار گرفته است و شرکت زیمنس قرارداد تحویل 20 قطار با تغذیه باتری تا سال 2030 را به امضا رسانیده است. سیستم عملکرد این نوع قطارها به این شکل است که در ایستگاه‌ها و مناطقی که خطوط بالاسری یا ریل سوم موجود است، در عین اینکه قطار به‌صورت یک قطار الکتریکی معمولی عمل می‌کند، باتری شارژ شده و در سایر مناطقی که خط تغذیه برق وجود ندارد از توان باتری استفاده می‌شود. بر خلاف سیستم قطارهای الکتریکی معمول که نیروی ترمزی قطار عموما تلف می‌گردد، در این نوع قطارها ؛ این نیرو به توان ذخیره‌شده در باتری تبدیل می‌گردد. لذا معرفی این سیستم نه تنها موجب کاهش هزینه‌ها با عدم نیاز به تعدد پست‌ها و خطوط ‌های بالاسری می‌گردد، در مجموع بهره‌وری را نسبت به قطارهای الکتریکی مرسوم افزایش می‌دهد.

سیستم پیشنهادی برای قطارهای تجهیز شده با باتری به این صورت است که در هر ایستگاه یک خط یک کیلومتری بالاسری با ولتاژ 1500 ولت DC ایجاد میگردد. در هر ایستگاه باتری در حین توقف قطار شارژ شده و حین حرکت در مسافت یک کیلومتر مذکور، هم شارژ باتری و هم تامین توان موتورها توسط خط بالاسری صورت می‌پذیرد.

 در طرح دیگری این واحد سازمانی جهاددانشگاهی طرح دستیابی به دانش فنی طراحی و ساخت یک رام قطار 3 واگنه پرسرعت (HSR) را در دستور کار قرار داده است.

تجربه جهانی نشان داده است سیستم حمل و نقل ریلی در مقایسه با دیگر سیستم‌های حمل و نقل از مزایای بیشتری برخوردار است. قطارهای سریع السیر، که برای سرعت، کارایی، صرفه جویی در انرژی، امنیت و راحتی طراحی شده اند از نظر صرفه‌جویی اقتصادی و برآیند کارایی چند برابر سیستم‌های دیگر می‌باشد و به یک امر مهم، ضروری و اجتناب ناپذیر برای جابجایی مسافران تبدیل شده‌اند. ارتقای سیستم راه‌آهن موجود به سامانه سریع‌السیر ریلی در کشور بدون تردید به ارتقا و بهبود بهره‌وری در سیستم حمل و نقل و صرفه‌جویی موثر در انرژی، زمان و بهینه‌سازی هزینه‌ها منجر خواهد شد.

در مجموع عواملی چون امنیت سفر، سرعت، هزینه مناسب، راحتی و تولید CO2 کمتر عوامل اصلی در توسعه خطوط تندرو است.

از آنجائیکه خطوط ریلی کشور فاقد برق بالاسری می باشد، سیستم تامین برق قطار به صورت دوگانه طراحی و علاوه بر برق بالاسری، سیستم تغذیه از طریق دیزل ژنراتور نیز در قطار پیش بینی می شود.

این نوع آرایش در قطارها به EDMU یا BMU معروف است.

طراحی بدنه قطار، بوژی، سیستم رانش ، ترمز، سیگنالینگ، TCMS و سیستم ایمنی قطار، برای سرعت سیر عملیاتی 300 تا 350 کیلومتر بر ساعت انجام می شود، اما به دلیل نبود خطوط مناسب ریلی در کشور برای سیر قطار در سرعت بالاتر از 200 کیلومتر بر ساعت، ساخت این تجهیزات برای سیر 200 کیلومتر بر ساعت تعریف می شوند.

برگزاری این نمایشگاه تا ساعت 15 فردا جمعه، 7 مهرماه در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران ادامه دارد و علاقه مندان برای مشاهده غرفه سازمان جهاددانشگاهی علم و صنعت می توانند به سالن 7 این نمایشگاه مراجعه کنند.