برگزاری نشست محیط زیست و گردشگری پایدار همزمان با هفته محیط زیست

به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی واحد همدان، نشست " محیط زیست و گردشگری پایدار"  همزمان با هفته محیط زیست توسط خبرگزاری ایسنا – منطقه همدان سه شنبه 20 خرداد با حضور کارشناسان حوزه محیط زیست استان برگزار شد.

عضو هیئت علمی گروه محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان در این نشست گفت: گردشگری شاخه های مختلفی از جمله فرهنگی، پزشکی، ورزشی، علمی، روستایی و کشاورزی دارد.

دکتر مهدی ریاحی‌خرم، گردشگری طبیعی را گل سرسبد بخش های مختلف گردشگری دانست و افزود: گردشگری طبیعی بخش های متنوعی داشته که امکان ایجاد و استفاده تعدادی از آنها در بعضی استان ها وجود ندارد اما می توان جایگزین این ظرفیت را در استان پیدا کرد و قطعاً مورد استقبال قرار خواهد گرفت.

وی با بیان اینکه از نگاه دیگر گردشگری به دو بخش گسترده و متمرکز تقسیم بندی می شود، اظهار کرد: آثار مخرب محیط زیستی گردشگری گسترده یا بوم‌گردی همراه با آموزش نسبت به گردشگری متمرکز کمتر بوده و تبعات آن گسترده نیست.

این مدرس دانشگاه بیان کرد: زمانی که از گردشگری صحبت می شود باید به دسته بندی های آن توجه کرده و براساس توانمندی های استان ظرفیت ها و اقدامات را برآورد و لیست کنیم.

ریاحی خرم با بیان اینکه آموزش لازم برای گردشگری سالم و حفظ محیط زیست باید در مدارس آغاز شود تا در ذهن دانش آموزان باقی بماند، گفت: ظرفیت گنجنامه بعد از انجام مطالعات و پژوهش های لازم ۷۰ هزار نفر اعلام شده است، چرا وقتی ظرفیت از این تعداد بیشتر می شود به جای کنترل جمعیت و ظرفیت پروژه جاده برگشت گنجنامه پیشنهاد می شود؟

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان همدان نیز با حضور در نشست ایسنا بیان کرد: بحث گردشگری و واژه‌های عام یا تخصصی مثل طبیعت‌گردی، گردشگری مذهبی و ... قدمت زیادی در کشور ما ندارد و هنوز در مرحله آزمون و خطا هستیم.

محسن جعفری‌نژادبسطامی گفت: همه نقاط ایران به علت اکوسیستم موجود در کشور ظرفیت‌های بی نظیری در حوزه گردشگری دارد و استان و شهر همدان به خاطر پیشینه تاریخی و طبیعی یک منطقه ویژه به شمار می‌رود.

وی اضافه کرد: یکی از ایرادهایی که در حوزه محیط زیست وجود دارد این است که محیط زیست را جزء‌نگر کرده‌ایم که یک مشکل در کشور محسوب می‌شود، محیط زیست باید منطبق بر قانون یا به عنوان کارشناس و متخصص محیط زیست و یا در جایگاه اداری پاسخگو باشد که در برخی موارد خلط مبحث می‌شود و جایگاه‌های قانونی و حقوقی افراد وارد بحث تخصصی می‌شود که یک ایراد به شمار می‌رود. 

جعفری نژادبسطامی با بیان اینکه محیط زیست باید دستگاهی سیاستگذار باشد، اظهار کرد: این سازمان باید در سطح کلان اظهارنظر کند و در جایی صحبت کند که کلان نگر باشد و در موارد جزئی به ضوابط استقرایی اشاره شود.

وی ادامه داد: پیشنهاد می‌کنم در یک نقطه توقف کنیم و ببینیم آیا با توجه به شرایط کشور می‌توان این دوره توقف را گذراند و مثلاً در سالی که به نام «جهش تولید» است، میراث فرهنگی می‌تواند توقف و بازنگری کند تا ببینیم ظرفیت برد درست بوده است یا خیر؟ و در صورت لزوم اصلاحش کنیم البته این جمع بندی باید سریع‌تر انجام شود و نیازمند رویکرد علمی و اجرایی قوی است.

رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر همدان نیز در ادامه با اشاره به راهکارهای توسعه گردشگری اظهار کرد: گردشگری باید بر مدار رشد و توسعه پایدار قرار گیرد تا بالاترین بهره وری را داشته باشد.

رضوان سلماسی با بیان اینکه در همدان برنامه هایی که برای گردشگری تبیین شده بر مدار توسعه پایدار نیست، تصریح کرد: برای رسیدن به گردشگری متوازن و درون زا باید بسیار حساس عمل کرده تا کوچکترین اشتباه ما توسعه پایدار را خدشه دار نکند و هر آنچه داریم را از ما نگیرد.

وی خاطرنشان کرد: متأسفانه امروزه از بحث گسترده گردشگری صرفاً به گردشگر توجه شده و نمی دانیم اگر بدون مطالعه به عوامل گردشگری پرداخته شود، همان مذکورات گردشگری که به واسطه آن گردشگر را جذب می‌کنیم نیز از دست خواهد رفت.

سلماسی با بیان اینکه طبیعت همدان باید به عنوان ثروت ملی مورد توجه قرار گیرد، گفت: اگر به این ثروت سطحی نگاه شده و به آیندگان توجه نشود، در آینده پیش رو از گردشگری پایدار خبری نیست و به زودی شاهد نابودی آن هستیم و امانتداری نکرده ایم.

سلماسی با بیان اینکه ورود به اکوتوریسم باید با کمترین مداخله و آسیب انجام شود، افزود: باید ضمن استفاده از طبیعت، کمترین آسیب به طبیعت وارد شود و این امر باید به خواست و مطالبه مردم تبدیل شود.

وی در ادامه تصریح کرد: نیاز به گردشگر نباید با نابودی نقاط گردشگرپذیر پایان یابد و در استان حضور گردشگران به بهبود اقتصاد استان کمک می کند اما باید برنامه ریزی های خُرد و کلان در این حوزه انجام شود.

سخنگوی شورای اسلامی شهر همدان نیز با حضور در دفتر ایسنا، با بیان اینکه در مباحث گردشگری و محیط زیستی مقداری مسائل باهم مخلوط شده و این مخلوط کردن مسائل باعث می شود جلسات و مطالبه گری ها در این زمینه به نتیجه نرسد، گفت: حفاظت از محیط زیست شعار همگانی انسان ها در سراسر جهان است.

ابراهیم مولوی با بیان اینکه قطعاً این سند بالادستی افق توسعه و نقشه راه می تواند با کمترین آسیب ما را به بخشی از خواسته ها در زمینه گردشگری برساند، اظهار کرد: نقشه راه آمایش سرزمین برای کل کشور طراحی شده و همه ملزم به رعایت آن هستند.

یک فعال محیط زیست نیز با ابرازنگرانی از ساخت و سازهایی به نام توسعه گردشگری اعلام کرد: در استان همدان ساخت و سازهای بی رویه به نام گردشگری بزرگ‌ترین آسیب را به گردشگری زده است.

محمد سوزنچی با بیان اینکه برنامه ریزی برای جذب گردشگر در شرایط کنونی به صفر رسیده و کرونا همه معادلات سازمان جهانی گردشگری را به هم ریخته است، افزود: توسعه ای که نتواند به نفع محیط زیست و استان باشد به هیچ دردی نخواهد خورد و امروز دریافته ایم که توسعه گردشگری در کشور هیچ پایه ای نداشته و در زنجیره ایجاد شده برای رسیدن به توسعه پایدار در گردشگری به نقطه اول برمی گردیم.

سوزنچی با اشاره به کمرنگ بودن نقش تله کابین در جذب گردشگر اعلام کرد: طی مطالعات انجام شده دریافتیم که درصد کمی از حضور گردشگران به خاطر بازدید از تله کابین گنجنامه بوده ضمن اینکه بزرگترین آسیب به طبیعت را همین مجموعه تله کابین برای الوند داشته است.

این فعال محیط زیست در پایان تصریح کرد: گفت و گو هایی که قرار است شکل بگیرد باید با تعاریف مشخص پیش رود تا بتوان به سود قطعی چه مادی چه معنوی برسیم.

یک فعال گردشگری نیز با حضور در دفتر ایسنا، با بیان به اینکه در حال حاضر گردشگری در همدان وجود ندارد که درباره آن صحبت کنیم، گفت: گردشگری باید آورده‌ای برای ما داشته باشد و وقتی تله کابین گنجنامه که مهمترین برند گردشگری در بخش خصوصی است، می‌گوید زیان‌ده است پس نتوانستیم گردشگری را جا بیندازیم.

حسین زندی ادامه داد: در بسیاری از موارد محیط زیست قربانی گردشگری شده و نمونه آن در همدان غار علیصدر است که در آن بتن ریزی شده، ورودی اش آزادتر شده و روبرویش هتلی ساخته‌اند که می‌توانست فاصله بیشتری با آن داشته باشد و حالا این سوال مطرح است که آیا این فعالیت‌ها در جهت توسعه پایدار است‌؟

وی اضافه کرد: کسانی که به جاده گنجنامه معترض هستند مسئله شخصی با مدیرعامل این مجموعه ندارند و در اصل دو جریان در بخش کوهستان الوند مقصر است که یکی مدیران ارشد هستند که دستور صادر و مدیران میانی که آن‌ را امضاء می‌کنند و  وقتی کار به اینجا می‌رسد از مدیرکل‌ها موضع گیری نمی‌بینیم.

وی با بیان اینکه آموزش حلقه مفقوده در بحث گردشگری است، اظهار کرد: سیاست‌های کلان دولت‌های ما تولید کردن زباله در طبیعت است چراکه نمی‌تواتیم جاذبه درست کنیم، جاذبه به خودی خود وجود دارد و ما می‌خواهیم آن را به جاده گنجنامه تبدیل کنیم.

زندی اضافه کرد: وقتی نماینده‌ای دستور اجرای پروژه‌ای را می‌دهد بود و نبود محیط زیست در بسیاری از این جلسات فرقی ندارد چراکه تصمیم گرفته شده و اگر محیط زیست زیر مجوز را امضاء نکند هم پروژه انجام می شود چنانکه در این شهر پروژه‌های این چنینی انجام شده است.

کارشناس گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان نیز گفت: در تمامی پروژه‌ها، طرح و ‌برنامه‌های این سازمان که سرمایه‌گذار پای کار می‌آید نظرات دستگاه‌های مرتبط به ویژه محیط زیست درنظر گرفته می‌شود.

رضا صفری‌شکوه با بیان اینکه کمیته طبیعتگردی در سازمان میراث فرهنگی تشکیل شده است، اعلام کرد: تأکید داریم که فعالیت‌های این کمیته را پررنگ آغاز کنیم و نمایندگان محیط زیست و منابع طبیعی هم در آن حضور خواهند داشت که البته با ضوابط و دستورالعمل وزارتخانه پیگیری می‌شود.

به گزارش ایسنا، بنابراین می طلبد بحث گردشگری پایدار بیش از پیش برای مدیران و دست اندرکاران حوزه گردشگری و محیط زیست استان جا بیفتد به طوریکه صنعت گردشگری با اتکا بر مفهوم توسعه‌ پایدار، در عین سوددهی اقتصادی، کمترین تأثیر را بر جامعه میزبان و محیط زیست داشته باشد.